بحران مالی در شرکت هواپیمایی دولتی تاجیک‌ ایر و بلاتکلیفی مسافرین

بحران مالی شرکت هواپیمایی دولتی تاجیک‌ ایر طی روزهای نخست سال جدید میلادی موجب لغو پروازهای این شرکت، مرخصی بدون حقوق کارمندان و بلاتکلیف ماندن مسافران این شرکت شده است.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، چندی پیش مسافران ایرانی به مقصد دوشنبه با مشکلات عدیده‌ای در لغو پروازها مواجه شدند. طى دو هفته اخیر شرکت هواپیمایی «تاجیک ایر» که در پى لغو پرواز هفتگى هواپیمایی آسمان از مشهد به دوشنبه، تنها پرواز خود را به دو پرواز تهران- دوشنبه و یک پرواز مشهد- دوشنبه ارتقاء داده بود، به طور ناگهانى پروازهای خود را لغو کرد. در پی این امر شمار زیادی از مسافران ایرانی که پیش از این بلیط‌های خود را خریداری کرده‌ بودند با مشکل مواجه شدند. در همین حال شرکت تاجیکی پاسخ مناسبی نیز به مسافران ارائه نمی‌کرد و روابط سرد سیاسی نیز مانع از رسیدگی سریع و به موقع این مشکل پروازی گردیده بود.

با این حال اما این تنها مشکل مسافران ایرانی این شرکت هواپیمایی طی هفته‌های اخیر نبوده است. شرکت تاجیک‌ ایر طی هفته‌های اخیر بنا بر آنچه مشکلات مالی عنوان کرده، از تاریخ 2 ژانویه برخی پروازهای خود را لغو کرده و شمار زیادی از مسافران این شکرت بلاتکلیف مانده‌اند. به گزارش اسپوتنیک تاجیکی، در حال حاضر پروازهای خارجی این شرکت به کشورهای هندوستان، جمهوری اسلامی ایران، روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان نیز لغو شده است. همچنین پروازهای داخلی این شرکت از دوشنبه به شهرهای خجند و خاروغ نیز با مشکل مواجه شده‌اند. این در حالی است که مسافران تاجیک این شرکت هواپیمایی نه پول خود را دریافت کرده‌اند و نه می‌توانند پرواز خود را به موقع به انجام برسانند. در پی این وضعیت شکایت‌های زیادی از این شرکت صورت گرفته است.

این در حالی است که بنا بر گزارش رادیو آزادی، پروازهای تاجیک ایر به شهرهای روسیه به شرکت «سامان ایر»، دیگر شرکت هواپیمایی بزرگ تاجیکستان داده شده است. شرکت تاجیک ایر به 13 شهر روسیه از جمله مسکو، سنت پترزبورگ، یکاترینبورگ و نواسیبیرسک پرواز داشته است. با این حال علی‌رغم این تدبیر موقت، سرونشت پروازهای دیگر این شرکت هواپیمایی هنوز مشخص نیست.

در همین حال شرکت تاجیک ایر از مورخ 9 ژانویه و در پی لغو پروازهای آن، بخش زیادی از کارمندان خود را به مرخصی بدون حقوق فرستاده است. عزیز خیرالله‌اف، سخنگوی تاجیک ایر با اشاره به این که این شرکت پروازهای خود را موقتا لغو کرده است، در این زمینه به رسانه‌های تاجیک گفته است با توجه به لغو پروازها و مشکلات مالی، عمده کارمندان شرکت به مرخصی بی‌حقوق فرستاده شده‌اند. وی همچنین اظهار امیدواری کرده که به زودی این مشکل برطرف شده و تاجیک ایر به روال عادی کار خود باز گردد.

در همین حال خبرها حاکی از آن است که یک کمیسیون دولتی برای رسیدگی به وضعیت مالی و مشکلات اخیر تاجیک ایر تشکیل شده است. رهبری این کمیته را قاهر رسول‌زاده، نخست‌وزیر تاجیکستان بر عهده دارد و قرار است این کمیسیون ظرف مدت یک ماه سرنوشت این شرکت هواپیمایی را مشخص کند. یک منبع آگاه در این زمینه به رادیو آزادی گفته بود که با توجه به وخامت وضعیت مالی تاجیک ایر، تنها دو گزینه پیش‌روی این کمیسیون دولتی وجود دارد: نخست، ورشکسته اعلام کردن شرکت هواپیمایی تاجیک ایر بنا بر مشکلات عدیده مالی؛ دوم، در صورت اصلاح‌پذیر بودن وضعیت این شرکت، همراه کردن دوباره آن با فرودگاه بین‌المللی دوشنبه راه دیگر پیش روی کمیسیون دولت است.

این در حالی است که در ماه اکتبر سال 2018، بنا بر حکمی که توسط امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان امضا شده بود، تاجیک ایر از یک برنامه 5 ساله حمایتی دولت (2018 الی 2023) برای نوسازی برخوردار شده بود. در این حکم امامعلی رحمان به آژانس هواپیمایی کشوری، برخی وزارتخانه‌های اقتصادی و کمیته دولتی سرمایه‌گذاری و اداره اموال دولتی، خدمات ضدانحصاری را موظف کرده بود برنامه حمایت از تاجیک ایر را به موقع اجرا کرده و هر 6 ماه گزارش آن را به دولت ارائه دهد. با این وجود در حالی که کمتر از 3 ماه از این دستور نگذشته است، مشکلات مالی مانع از ادامه کار این شرکت هواپیمایی و توقف کار آن شده است.

تاجیک ایر در کنار سامان ایر یکی از دو شرکت بزرگ هواپیمایی تاجیکستان است. این شرکت نخستین بار در سال 1924 به عنوان زیرمجموعه شرکت ایروفلوت روسیه تاسیس شد و اولین پرواز خود را نیز از بخارا به دوشنبه انجام داد. سهام این شرکت هواپیمایی که دارای 15 هواپیمای مسافربری از انواع مختلفی نظیر بوئینگ 737، آنتونوف 26، توپولوف 154 و بوئینگ 757 است، از آن دولت تاجیکستان می‌باشد.

شرکت هواپیمایی سامان ایر، دیگر شرکت بزرگ هواپیمایی تاجیکستان متعلق به «اوریون بانک» است که از جمله بنگاه‌های اقتصادی نزدیک به حسن اسدالله‌زاده، برادر همسر امامعلی رحمان می‌باشد. در سال 2014 و پس از انتقاد فیروز همرایف، مدیر عامل شرکت تاجیک ایر از دولت تاجیکستان مبنی بر حمایت بیشتر از سامان ایر و ارائه فرصت‌های پروازی لوکس بین‌المللی به این شرکت، وی برکنار می‌شود. با وقوع بحران فعلی تاجیک ایر برخی بر این اعتقادند که دست‌های پشت پرده ذی‌نفعان سامان ایر پشت مشکلات مالی تاجیک‌ایر می‌باشد. با این حال هنوز اظهار نظری رسمی در این زمینه صورت نگرفته است.