میانمار

درباره میانمار

میانمار (بـِرمه پیشین) (نام رسمی: اتحادیه جمهوری میانمار) کشوری است در آسیای شرقی. بزرگ‌ترین شهر این کشور رانگون است ولی پایتخت آن شهر نایپیداو می‌باشد. جمعیت میانمار بیش از ۶۰ میلیون نفر، زبان رسمی این کشور برمه‌ای و واحد پول آن کیات است.

۶۸ درصد از مردم میانمار از تبار برمه‌ای، ۹ درصد شان، ۷ درصد کارن و بقیه از دیگر اقوام هستند. ۸۹ درصد از مردم میانمار بودایی، ۴ درصد مسیحی، ۴ درصد مسلمان و ۱ درصد نیز پیرو آیین هندو هستند.

میانمار از نظر مساحت چهلمین کشور بزرگ جهان و از نظر جمعیت بیست و چهارمین کشور پرجمعیت جهان است.

میانمار، با نام پیشین برمه، از مستعمره‌های بریتانیا بود که در سال ۱۹۴۸ به استقلال رسید. از زمان استقلال، این کشور شاهد درگیری‌های درازمدت میان اقوام پرشمار خود بوده و یکی از طولانی‌ترین جنگ‌های داخلی را به خود دیده‌است.

برمه از ۱۹۶۲ تا ۲۰۱۱ تحت یک رژیم نظامی اداره می‌شد اما از پس از برگزاری انتخابات در سال ۲۰۱۲، این رژیم نظامی در سال ۲۰۱۱ رسماً پایان یافت و حکومتی نیمه‌نظامی جایگزین آن شد که این حکومت دست به یک رشته اصلاحات دموکراتیک زده‌است.

میانمار کشوری است با منابع زیاد اما اقتصاد آن یکی از کم‌توسعه‌یافته‌ترین اقتصادها در جهان است. جنوب برمه در سال ۲۰۰۸ در پی توفانی سهمگین به شدت ویران شد. در این سال نیمی از جمعیت میانمار از توفان نرگس زیان دیدند و در این کشور دست کم ۷۸ هزار نفر در نتیجه توفان نرگس جان باخته و ۵۶ هزار نفر نیز ناپدید شدند.

در هنگام ساخت پالایشگاه آبادان مسجدی در آبادان توسط کارکنان خارجی پالایشگاه که اکثراً از مسلمانان اهالی رنگون (پایتخت میانمار) و هند و پاکستان بودند ساخته شده‌است که این مسجد که به مسجد رنگونی‌ها معروف است، هم‌اکنون یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر آبادان است.

تاریخ :

نخستین قومی که آثاری از تمدن خود را در برمه به‌جای گذاشتند، مردم پیو و مون بوده‌اند، که در شمال برمه سکونت داشتند. پس از آن‌ها اقوام شان، کارون و کاچین از سرزمین‌های جنوب به مناطق امروزی برمه نفوذ کرده بودند.

در اواخر سده هشتم میلادی در اثر تسلط اقوام شان و کارن در جنوب و مرکز برمه مردم پیو به قسمت‌های شمالی رانده شدند. علت عقب رانده شدن این قوم گسترش سلطه تای بود، که در شمال و شمال شرقی برمه قدرت را در دست داشتند. قوم شان تا سده ۱۳ میلادی؛ در بخش‌هایی از برمه قدرت و حکومت را در دست داشتند، ولی در همین قرن این قوم عمدتاً به تایلند مهاجرت کردند.

در ۱۴۰۴ میلادی یک فرمانده نظامی برمه به نام آناوِرِاهتا به پادشاهی رسید، و دودمان موسوم به پاگان را بنیانگذاری کرد. این دودمان حدود دویست سال در برمه حکومت کرد.

در طی جنگ جهانی دوم، ارتش استقلال‌طلب برمه به‌وجود آمد و ارتش مزبور طی ۱۹۴۱ همراه با ارتش ژاپن وارد مناطق جنوبی برمه گردید. پس از یک درگیری سخت در ماه مه ۱۹۴۵ رانگون پایتخت برمه کاملاً به تصرف نیروهای محلی برمه درآمد، ژاپنی‌ها بیرون رانده شدند و چیرگی انگلستان دوباره بر کشور برمه برقرار شد.
کشور برمه که تحت استیلای انگلستان قرار داشت در سال ۱۹۴۸ استقلال خود را بدست آورد.

به‌طور کلی می‌توان گفت که به علّت اشغال کشور توسط نیروهای نظامی، تسلّط کامل نظامیان بر کشور و اجرای تدابیر شدید امنیتی و حفاظتی، سیاست فرهنگی مشخص و قابل توجهی از سوی دولتمردان کشور اتخاذ نگردیده و فرهنگ و هنر کشور همچنان در حالت سکون و انزواء باقی مانده‌است.

کشور به لحاظ فرهنگی شدیداً تحت تأثیر کشورهای همسایهٔ خود بر پایهٔ بودیسم است که با مؤلفه‌های محلی نیز آمیخته شده‌است. تنوع قومی در برمه نقش مهمی در سیاست و تاریخ این کشور داشته و کشور همچنان برای غلبه بر تنش‌های اجتماعی تلاش می‌کند.

نظامیان پس از کودتای سال ۱۹۶۲ توسط ژنرال نی وین که منجر به سرنگونی دولت غیرنظامی نخست‌وزیر او نو شد حاکمیت را در این کشور به دست گرفتند. از آن زمان رهبری برمه تحت کنترل رهبر نظامی شورای صلح و توسعه درآمد. این شرایط تا سال ۲۰۱۱ ادامه داشت، زمانی که شورا به دنبال انتخابات سال ۲۰۱۰ منحل شد مراسم تحلیف ریاست جمهوری دولت غیرنظامی برگزار شد.

شورشهای ایالت راخین

آغاز بحران به در درگیری بین یک فرد مسلمان با یکی از بوداییان، بر می‌گردد که طی آن فرد بودایی کشته شد و این واقعه خشم مردم محلی و مأموران دولتی را برمی‌انگیزد، این ماجرا بهانه‌ای برای افراط طلبان جهت حمله به روستاهای مسلمان نشین و آتش زدن منازل آن‌ها شد. رئیس‌جمهور میانمار نیز اعلام کرد که مسلمانان شهروند میانمار نیستند.[۱][۲]

در سال ۱۹۸۲ قانون حقوق شهروندی به تصویب رسید که به واسطه این قانون از میان ۱۴۴ قومیت موجود در میانمار ۱۳۵ قومیت حق شهروندی دریافت کردند و ۹ دسته از اقوام اقلیت از حق شهروندی محروم شدند که بزرگترین این قومیت‌های، قوم روهینگیا است.

دولت میانمار برای رفع اختلافات و مشکلات میان مسلمانان و بوداییان، سیاست کوچ اجباری کل ۶ میلیون مسلمان روهینگیایی را از منطقه آرکان اتخاذ کرده‌است. البته آمار رسمی جمعیت روهینگیا ۶ میلیون نفر است اما طبق آمار غیررسمی جمعیت این قوم که صد در صد آن‌ها مسلمان هستند به ۸ میلیون نفر می‌رسد. به واسطه این سیاست اتخاذ شده از جانب دولت قریب به ۱۵۰ هزار نفر از مسلمانان آرکان به بنگلادش، ۵۰ هزار نفر به تایلند و ۴۰ هزار نفر به مالزی و تعداد قابل توجهی به دیگر کشورهای آسیایی مهاجرت کردند.

در آخرین اظهار نظر رئیس‌جمهوری میانمار بیان شده‌است که ۸۰۰ هزار نفر از این قوم را باید از میانمار اخراج کرد تا تنش‌ها پایان یابد.[۳]

سیاست :

در حالی که برمه یکی از مستمرات بریتانیا بود، امضای موافقتنامه‌ای توسط ژنرال آنگ سان باعث شد که این کشور نهایتاً به استقلال برسد.

در سال ۱۹۷۴ طیّ یک همه‌پرسی ملی، جمهوری سوسیالیستی برمه رسماً تحت طرح‌ریزی قانون اساسی جدید، حیات دوباره یافت.

آنگ سان سوچی، دختر ژنرال سان، از رهبران جنبش استقلال طلبانه برمه، از سال ۱۹۸۸ فعالیت سیاسی خود را در آن کشور آغاز کرد. در آن سال، برمه دستخوش آشوب سیاسی بود که در سال ۱۹۸۹ به روی کار آمدن ارتش و بازداشت وی منجر شد. در انتخابات پارلمانی سال ۱۹۹۰، در حالیکه خانم آنگ سان سوچی همچنان در بازداشت بود، جنبش طرفدار دمکراسی به پیروزی چشمگیری در برمه دست یافت. وی به عنوان رهبر لیگ ملی برای دموکراسی برمه، در سال ۱۹۹۰ در انتخابات عمومی برمه پیروز شد ولی رهبران نظامی برمه این انتخابات را باطل اعلام کردند.

راهبان بودایی یکی از عوامل اصلی در تظاهرات سال ۲۰۰۷ علیه رهبران نظامی برمه بودند. پس از وقوع ناآرامی‌های پراکنده در اعتراض به افزایش قیمت سوخت بود که راهبان بودایی بزرگ‌ترین تظاهرات ضد دولتی پس از سال ۱۹۸۸ میلادی را ترتیب دادند که برای چند روز اوضاع را در رانگون، پایتخت و سایر مراکز جمعیتی ملتهب کرد.

دولت عاقبت برای سرکوب ناآرامی‌ها وارد عمل شد. سازمان ملل از کشته شدن ۳۱ نفر در روند سرکوب ناآرامی‌ها خبر داد در حالی که به ادعای راهبان بودایی تعداد واقعی کشته‌شدگان در این عملیات به مراتب بیشتر بوده‌است.

در پی انتخابات سال ۲۰۱۰، دولتی به ظاهر غیرنظامی اداره امور برمه را در دست گرفته و برخی اصلاحات سیاسی را به اجرا گذاشته که به عنوان مقدمه حرکت به سوی دموکراسی، با استقبال مخالفان داخلی و همچنین کشورهای غربی مواجه شده‌است.

در پی انتخابات ۲۰۱۵ و پیروزی حزب لیگ ملی برای دموکراسی به رهبری خانم سو چی این حزب اکثریت را در مجلس در مقابل حزب همبستگی و توسعه که مورد حمایت نظامیان است بدست آورد.[۴] به دلیل مخالفت قانون اساسی برمه با ریاست جمهوری خانم سو چی به دلیل داشتن فرزندانی که تابعیت انگلستان را دارند هتین‌چیاو همراه قدیمی او به عنوان رئیس‌جمهور برمه انتخاب شد.[۵]

تقسیمات کشوری :

کشور برمه به هفت ایالت و هفت ناحیه تقسیم شده‌است. ناحیه‌ها مناطقی هستند که بیشتر ساکنانشان را مردم قوم بامار (قوم اکثریت در برمه) تشکیل می‌دهند. ایالت‌ها در میانمار به‌طور معمول ناحیه‌هایی هستند که منطقه سکونت یک قوم مشخص اقلیت را شامل می‌شوند.[۶]

آمارهای جدول زیر مربوط به تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۰۱ است.[۷]

شماره ایالت/استان تعداد فرمانداری‌ها تعداد شهرستان‌ها تعداد شهرها بخش‌ها دهستان‌ها روستاها
۱ ایالت کاچین ۳ ۱۸ ۲۰ ۱۱۶ ۶۰۶ ۲۶۳۰
۲ ایالت کایاه ۲ ۷ ۷ ۲۹ ۷۹ ۶۲۴
۳ ایالت کایین ۳ ۷ ۱۰ ۴۶ ۳۷۶ ۲۰۹۲
۴ ایالت چین ۲ ۹ ۹ ۲۹ ۴۷۵ ۱۳۵۵
۵ ناحیه ساگایینگ ۸ ۳۷ ۳۷ ۱۷۱ ۱۷۶۹ ۶۰۹۵
۶ ناحیه تانینتاری ۳ ۱۰ ۱۰ ۶۳ ۲۶۵ ۱۲۵۵
۷ ناحیه باگو ۴ ۲۸ ۳۳ ۲۴۶ ۱۴۲۴ ۶۴۹۸
۸ ناحیه ماگوای ۵ ۲۵ ۲۶ ۱۶۰ ۱۵۴۳ ۴۷۷۴
۹ ناحیه ماندالای ۷ ۳۱ ۲۹ ۲۵۹ ۱۶۱۱ ۵۴۷۲
۱۰ ایالت مون ۲ ۱۰ ۱۱ ۶۹ ۳۸۱ ۱۱۹۹
۱۱ ایالت راخین ۴ ۱۷ ۱۷ ۱۲۰ ۱۰۴۱ ۳۸۷۱
۱۲ ناحیه یانگون ۴ ۴۵ ۲۰ ۶۸۵ ۶۳۴ ۲۱۱۹
۱۳ ایالت شان ۱۱ ۵۴ ۵۴ ۳۳۶ ۱۶۲۶ ۱۵۵۱۳
۱۴ ناحیه آیه‌یاروادی ۶ ۲۶ ۲۹ ۲۱۹ ۱۹۱۲ ۱۱۶۵۱
مجموع ۶۳ ۳۲۴ ۳۱۲ ۲۵۴۸ ۱۳۷۴۲ ۶۵۱۴۸

جغرافیا :

میانمار از شمال شرقی با چین، از شرق با لائوس، از جنوب شرقی با تایلند، از غرب با بنگلادش و از شمال غربی با هند مرز مشترک دارد و از جنوب غربی با خلیج بنگال و از جنوب با دریای آندامان محدود می‌شود. یک سوم مرز خارجی میانمار را مرز آبی تشکیل می‌دهد.

میانمار با مساحت ۶۷۸۵۰۰ کیلومتر مربع دومین کشور بزرگ آسیای جنوب شرقی است. این کشور ۱۹۰۰ کیلومتر مرز آبی دارد.

سه رشته کوه اصلی در میانمار وجود دارد که هر سه از شمال (هیمالیا) به جنوب کشیده شده‌اند. در شمال، کوهستان هِنگ‌دوآن مرز میانمار و چین را تشکیل می‌دهد. قله هکاکابو رازی، واقع در استان کاچین با ارتفاع ۵۸۸۱ متر بلندترین نقطه میانمار است.

چندین رشته‌کوه در میانمار وجود دارد که کاملاً در داخل خاک این کشور قرار گرفته‌اند، از آن‌جمله: راخینه یوما، تپه‌های شان، و تپه‌های تِناسِریم.[۸]

این رشته‌کوه‌ها میانمار را به سه شبکه رودخانه‌ای تقسیم می‌کند به نام‌های ایراوادی، سلوین، و رودهای سیتائونگ.[۹] رودخانه ایراوادی که با ۲۱۷۰ کیلومتر طولانی‌ترین رود میانمار است به خلیج مارتابان می‌ریزید. اکثریت جمعیت میانمار در دره ایراوادی سکونت دارد، دره‌ای که بین کوهستان راخینه یوما، و فلات شان واقع شده‌است.

شهرها :

اقتصاد :

این کشور یکی از کشورهای آسیای جنوب شرقی است، متأثر از چند دهه رکود، سو مدیریت و انزواء.

برمه کشوری حاوی منابع غنی است، اما اقتصاد آن کم‌ترین توسعه و پیشرفت را در جهان داراست.

تولید ناخالص ملی برمه ۵۳٫۱۴ میلیارد دلار و متوسط رشد اقتصادی آن ۵٫۵ درصد در سال است که پایین‌ترین رشد اقتصادی ناحیه مکونگ است.

در این میان، اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و کانادا تحریم‌های اقتصادی سنگینی را علیه برمه تصویب کرده بودند.

مردم :

میانمار طبق آخرین آمار بدست آمده جمعیتی بالغ بر ۷۵ میلیون نفر برخوردار است.

از این تعداد جمعیت تنها ۲۴ درصد در نواحی شهری زندگی می‌کنند.

مراقبت از سلامت برمه یکی از بدترین کشورهای جهان است. سازمان سلامت جهان رتبه برمه را در جهان ۱۹۰ اعلام کرده‌است

زبان و خط

زبان برمه‌ای زبان مادری و رسمی این کشور، به زبان تبتی و زبان چینی نزدیکی دارد. خط برمه‌ای متشکل از حروفی دایره‌شکل است.

مذهب

٪ ۸۹ مردم این کشور پیرو آیین بودا هستند، ٪ ۴ مسیحی، ٪ ۴ مسلمان، ۱٪ روح‌باور و ۲ ٪ معتقد به ادیان دیگر هستند.

برخی از مشهورترین بناهای بودایی مانند مدرسه تراوادا (Theravada)، صخره طلایی (Kyaiktiyo Pagoda) و شِوِدگن (Shwedagon Pagoda) در این منطقه قرار دارند.

تحصیلات

دولت میانمار هیچگونه تلاشی در جهت افزایش نرخ سواد بخصوص در مناطق روستایی انجام نداده‌است. در نتیجه سهم آندسته از افراد پانزده ساله میانماری که قادر به خواندن و نوشتن می‌باشند از ۶۰٪ در سال ۱۹۶۰ تنها به ۶۶٪ در سال ۱۹۷۰ افزایش یافت.

کلیه دانشگاه‌های کشور توسط دولت نظامی در سال ۱۹۸۸ تعطیل گردید. بدین ترتیب هنوز هیچگونه علامت یا نشانه‌ای که مبنی بر بازگشایی دانشگاه‌های برمه باشد وجود ندارد.

حقوق بشر :

سازمان ملل متحد و تعدادی دیگر از سازمان‌ها سازگار و سیستماتیک نقض حقوق بشر را در این کشور گزارش داده‌اند، که از این موارد می‌توان به کودکان کار، قاچاق انسانی و عدم آزادی سخنرانی را نام برد. در سال‌های اخیر، رهبری نظامی و امتیازات بزرگی و دموکراسی فعالانه‌ای را برقرار کرده و به آهستگی قدم به آزادی و داشتن روابط با سازمان ملل متحد گذاشته‌است اما سکوت مرگبار مجامع جهانی موجب شده تا مسلمانان میانمار ضمن زندگی در بدترین وضعیت ممکن، قربانی نسل‌کشی و خشونت‌های قومی و مذهبی در این کشور شوند. در جریان دور جدید نسل‌کشی مسلمانان، ۲۰ پسر بچه مسلمان از مدرسه ربوده و پس از قطعه قطعه شدن، اجسادشان به آتش کشیده شده‌است. موج تازه خشونت‌ها در این کشوردر سال۲۰۱۷ پس از آن آغاز شد که شورشیان روهینگیایی روز ۲۵ اوت به چند پست بازرسی پلیس و پایگاه‌های ارتش این کشور حمله کردند. درگیری‌های میان طرفین از آن زمان تاکنون (سپتامبر۲۰۱۷) بیش از ۴۰۰ کشته برجای گذاشته‌است.

مقام‌های میانماری شورشیان روهینگیایی را به آتش زدن خانه‌ها و کشته شدن افراد غیرنظامی متهم کرده‌اند ولی ناظران حقوق بشر و آوارگان روهینگیایی که به بنگلادش گریخته‌اند می‌گویند ارتش این کشور با آتش زدن خانه‌ها و کشتن، در تلاش است تا روهینگیایی‌ها را مجبور به فرار کند.

رفتار مقام‌های کشور با اکثریت جمعیت بودایی میانمار با حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار مسلمان روهینگیایی بزرگترین چالش برای آنگ سان سوچی، رهبر این کشور، محسوب می‌شود که از سوی منتقدان متهم است که کاری برای این جمعیت اقلیت نکرده‌است.

در سال ۱۹۹۲. قطعنامه ۵۸ شورای حقوق بشر سازمان ملل تصویب کرد که گزارشگر ویژه برای وضعیت میانمار گذاشته شود. خانم یانگی لی. اهل کره جنوبی برای این ماموریت برگزیده شد.[۱۰]از دسامبر ۲۰۱۷ دولت میانمار به یانگی لی اجازه بازدید از میانمار نداد.[۱۱]

منبع : ویکی پدیا