گردشگری فضایی در چند قدمی ما
یست سال پس از عزیمت اولین گردشگر تاریخ به فضا، شرکتهای خصوصی قصد دارند شهروندان عادی را در قالب تورهای تفریحی به فضا بفرستند.
وندی ویتمن کاب؛ استاد دانشگاه نیروی هوایی و مطالعات فضایی امریکا: برای اکثر مردم، سفر به فضا چیزی جز یک رویای دستنیافتنی نیست. اما در ۵ مه سال ۲۰۲۱، پس از شصتمین سالگرد اولین پرواز بشر در مدار زمین، این رویا کمی دستیافتنیتر شده است. شرکت فضایی بلو اوریجین قصد دارد به زودی فروش بلیت برای پروازهای تفریحی به دور مدار زمین را آغاز کند. اما خبر جالبتوجه این است که اولین پرواز برای ۲۰ ژوئیه برنامهریزی شده است و شرکت جف بزوس تنها بلیت این سفر را به بالاترین پیشنهاد به حراج میگذارد.
البته هر شخصی که بتواند برنده این حراج شود، اولین گردشگر فضایی تاریخ نخواهد بود. در ۲۸ آوریل ۲۰۰۱، دنیس تیتو، یک تاجر ثروتمند، ۲۰ میلیون دلار برای رزرو یک صندلی در یک فضاپیمای سایوز روسی پرداخت تا اولین گردشگری باشد که از ایستگاه فضایی بینالمللی بازدید میکند. در مدت ۲۰ سال پس از این تور فضایی، فقط هفت شهروند عادی توانستهاند چنین سفری را تجربه کنند، اما این تعداد قرار است تنها در ۱۲ ماه آینده، دو برابر شود.
ناسا مدتهاست که به فکر برای ایجاد بسترهای لازم برای انجام سفرهای فضایی است، اما تردیدهایی هم در این زمینه دارد؛ بنابراین کشور روسیه که به دنبال به دست آوردن منابع مالی پس از جنگ سرد در دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ است، تنها گزینه موجود برای کسانی است که به دنبال چنین ماجراجوییهای پرهیجانی هستند. با این حال، به نظر میرسد ظهور شرکتهای خصوصی فضایی باعث میشود تا افراد عادی نیز بتوانند سفرهای فضایی را تجربه کنند. از دیدگاه یک تحلیلگر سیاستهای فضایی، اعلامیههای اخیر شرکتهایی مانند بلو اوریجین و اسپیس ایکس حاکی از آغاز دورهای است که در آن افراد بیشتری میتوانند سفر به فضا را تجربه کنند. این شرکتها به امید ساختن آیندهای برای بشریت در فضا در هستند تا از گردشگری فضایی به عنوان راهی برای نشان دادن ایمنی و اطمینان سفرهای فضایی به عموم استفاده کنند.
توسعه جهانگردی فضایی
پرواز به فضا مانند سفر دنیس تیتو به دلایلی گران هستند. یک موشک باید سوخت بسیار پرهزینهای را بسوزاند تا بتواند با سرعتی مناسب و کافی، وارد مدار زمین شود. در پروژه شرکت بلو اوریجین، یک موشک تا زیر سطح مدار زمین رفته و از آنجا تجربه سفر فضایی مانند بیوزنی و دیدن مناظر فوقالعاده و… از آنِ مسافران خواهد شد که البته ارزانتر از موارد مشابه خواهد بود.
هزینههای بسیار سنگین تورهای فضایی باعث شده بود در گذشته فقط دولتها بتوانند به فضا دسترسی داشته باشند، ولی با شکلگیری شرکتهایی مانند بلو اوریجین، اسپیس ایکس و ویرجین گالاکتیک، امیدی تازه به این نوع سفرها میبخشد. هرچند این شرکتها هنوز کسی را به فضا نبردهاند، اما با توجه به شرایط موجود، امید میرود به زودی این اتفاق بیفتد.
میلیاردر انگلیسی، ریچارد برانسون، برند خود را نه فقط در تجارت، بلکه در عشق به ماجراجویی نیز بنا نهاده است. در زمینه گردشگری فضایی، برانسون پس از خرید شرکت اسپیس شیپ وان (شرکتی که با ساخت اولین سفینه قابل استفاده مجدد، جایزه Ansari X را از آن خود کرد)، شرکت ورجین گالاکتیک را تاسیس کرد. از آن زمان، این شرکت به دنبال طراحی، ساخت، و پرتاب یک فضاپیمای بزرگتر است که میتواند حداکثر شش مسافر را در یک پرواز به زیر مدار زمین حمل کند.
کار دشوارتر از پیشبینیهای برانسون بود؛ در حالی که او پیشبینی کرده بود این امکان در سال ۲۰۰۹ برای گردشگران فراهم شود،Virgin Galactic با موانع قابلتوجهی روبرو شد و این امر به تعویق افتاد. در تصادفی در سال ۲۰۱۴، فضاپیمای این شرکت سقوط کرد و باعث مرگ خلبان شد. پس از این رویداد، مهندسان مشکلات قابلتوجهی در طراحی فضاپیمای پیدا کردند که نیاز به اصلاحاتی اساسی داشت.
ایلون ماسک و جف بزوس، رهبران شرکتهای ایکس اسپیس و بلو اوریجین، فعالیتهای خود را در اوایل دهه ۲۰۰۰ آغاز کردند. ماسک از ترس اینکه نوعی فاجعه زمین را غیرقابل سکونت کند، از عدم پیشرفت در تلاش بشریت برای متناسبسازی چند سیاره دیگر برای زندگی بشر ناامید شد. او اسپیس ایکس را در سال ۲۰۰۲ با هدف توسعه فناوری پرتاب فضاپیما با قابلیت استفاده مجدد تاسیس کردد تا بتواند هزینههای ورود به فضا را کاهش دهد و آن را برای قشر گستردهتری از مردم دسترسپذیر کند. از آن زمان، اسپیس ایکس با موشک Falcon ۹ و فضاپیمای Dragon به موفقیتهای بسیاری در این زمینهها دست یافته است.
هدف نهایی اسپیس ایکس استقرار انسان در مریخ است. سفر مشتریان با پرداخت هزینهای نسبتا کم به فضا فعلا تنها یک طرح اولیه و آزمایشی به شمار میرود. ماسک میگوید امیدوار است که نشان دهد سفر به فضا میتواند بسیار راحتتر از تصورات مردم باشد و صنعت گردشگری با سرمایهگذاری و کمک به توسعه یک سیستم استارشیپ بزرگتر و متمرکز بر مریخ، میتواند یک منبع درآمد ثابت برای خود ایجاد کند.
بزوس با الهام از چشمانداز جرارد اونیلِ فیزیکدان، قصد دارد بشریت و صنعت را نه به مریخ، بلکه به فضا گسترش دهد. بلو اوریجین که در سال ۲۰۰۴ تأسیس شد، به آرامی و بیسروصدا در توسعه راکتهای قابل استفاده مجدد نیز پیش رفته است. موشک New Shepard ، که برای اولین بار با موفقیت در سال ۲۰۱۵ به پرواز در آمد، همان سفینه فضایی خواهد بود که در ماه ژوئیه امسال گردشگران را به سفرهای زیر مداری به فضا میبرد. از نظر بزوس، این پرتابها تلاشی برای ایجاد اعتماد در میان مردم و دسترسپذیرتر کردن ژسفرهای فضایی به عنوان اولین گام در کاوش بیشتر فضا است.
چشمانداز آینده سفرهای گردشگری فضایی
بلو اوریجین تنها شرکتی نیست که به مسافران این فرصت را میدهد که به فضا بروند و به دور زمین بچرخند. در حال حاضر، اسپیس ایکس دو پرتاب توریستی را در نظر گرفته است. اولین پرتاب در اوایل سپتامبر ۲۰۲۱ برنامهریزی شده است، بودجهای که توسط تاجر میلیاردر، جرارد آیزاکمن، تأمین شده است. سفر دیگر برای سال ۲۰۲۲ برنامهریزی شده است که توسط اکسیوم برگزار میشود. این سفرها برای مسافران فضایی و با هزینه ۵۵ میلیون دلار برای پرواز و اقامت در ایستگاه فضایی بینالمللی هستند.
شرکت بلو اوریجین آمادگی خود را برای پرواز در اولین پرتاب قبول کرده است، اما هنوز هزینه بلیت سفرهای آینده را اعلام نکرده است.
مسافران برای اینکه بتوانند این سفرهای فضایی را تجربه کنند، باید چند ویژگی فیزیکی را برآروده کنند: ازجمله وزن بین۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم، و قد بین ۱,۵ تا ۱.۹ متر. ویرجین گالاکتیک، که آزمایش SpaceShipTwo را ادامه میدهد، برنامه خاصی برای سفرهای فضایی آیندهاش ندارد، اما انتظار میرود قیمت بلیتهای آن از ۲۰۰ هزار تا ۲۵۰ هزار دلار باشد.
Short Link: